De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) meldt dat bijna zeven op de tien mkb'ers die vorig jaar energiecompensatie hebben aangevraagd, een deel van het voorschot moeten terugbetalen vanwege dalende energieprijzen sinds 2022. Ongeveer een kwart van de aanvragers moet het hele voorschotbedrag terugbetalen. De RVO verwacht dat ondernemers vanaf de eerste week van april verzoeken tot betaling kunnen ontvangen. De TEK-regeling was bedoeld voor energie-intensieve mkb-bedrijven, maar vooral horecabedrijven hebben het meest aangevraagd. In totaal hebben 10.806 ondernemers een tegemoetkoming aangevraagd voor de periode van 1 november 2022 tot en met 31 december vorig jaar.
TEK
De regeling Tegemoetkoming energiekosten (TEK) was een tijdelijke regeling die vorig jaar is geopend om energie-intensieve mkb-ondernemers te helpen om de sterk toegenomen energieprijzen op te vangen die ontstonden als gevolg van de oorlog in Oekraïne. De subsidie kon worden aangevraagd voor de periode 1 november 2022 tot en met 31 december 2023. Ondernemers kregen een voorschot van 35% van de subsidiabele kosten. Vanaf medio maart kan een verzoek om de definitieve subsidie vast te stellen worden ingediend. De daling van de energieprijzen van gas en elektriciteit leidt ertoe dat veel bedrijven die een voorschot hebben ontvangen (een deel van) het voorschotbedrag moeten terugbetalen.
Tijdelijke subsidie
Om ondernemers zo snel mogelijk te helpen, is tijdens het opstellen van de subsidie uitgegaan van gemodelleerde verbruiks- en prijsgegevens en dus niet van daadwerkelijke verbruik en de actuele prijs van energie per individuele ondernemer. Hierdoor konden aanvragen sneller worden behandeld. Voor het verbruik is uitgegaan van het verwachte gas- en elektriciteitsverbruik over de subsidieperiode. RVO ontvangt daarover gegevens van de netbeheerders. De administratieve lasten voor zowel ondernemers als RVO (uitvoerder van de regeling) zijn daardoor lager, omdat er niet per bedrijf met daadwerkelijk verbruik gewerkt hoefde te worden.
Bij de vaststelling van de definitieve subsidie ontvangen ondernemers over hun verbruik 50% van het verschil tussen de drempelprijs (het deel dat ondernemers zelf betalen) en de modelprijs van 2023 (de gemiddelde prijzen van elektriciteit en gas over heel 2023).
Energieprijzen bekend
Eind februari zijn de modelprijzen bekendgemaakt, gebaseerd op cijfers van het CBS. Nu kan de balans worden opgemaakt en kunnen de definitieve subsidiebedragen worden vastgesteld. In 2023 begonnen de energieprijzen te dalen, en deze lijn heeft zich gedurende het jaar doorgezet. De definitieve modelprijzen voor 2023 zijn aanmerkelijk lager dan de energieprijzen waarmee bij de aanvraag is gerekend. Als gevolg van deze lagere energieprijzen blijkt dat ongeveer 69% van de ondernemers die een voorschot hebben ontvangen, een deel van het voorschot moet terugbetalen. Voor 26% van de ondernemers geldt dat ze het voorschot geheel moeten terugbetalen. Naar verwachting zullen ongeveer 200 bedrijven nagenoeg het maximale bedrag aan subsidie (€ 160.000) ontvangen. Dit komt omdat zij een zeer hoog verbruik hebben.
Aantal aanvragen
Bij de opening van de TEK werd rekening gehouden met ongeveer 57.000 aanvragen. Uiteindelijk zijn er in totaal 10.864 aanvragen ingediend. Er is een totaalbedrag van € 156 miljoen aan voorschotten uitgekeerd. Het gemiddelde voorschot bedraagt circa € 19.000.
De top vijf sectoren die TEK hebben aangevraagd zijn:
1. Eet- en drinkgelegenheden (3.918)
2. Sport en recreatie (1.624)
3. Landbouw (1.330)
4. Detailhandel waaronder bakkers (585)
5. Wellness en overige dienstverlening (452)
Terugbetalingen
De terugvorderingen als gevolg van de lagere energieprijzen leiden ertoe dat de kosten van de TEK-regeling aanmerkelijk lager zijn dan aanvankelijk geraamd. De totale uitkeringen onder de TEK subsidie bedragen naar schatting ongeveer € 60 mln.
Ruime terugbetalingsregeling
Vanaf medio maart 2024 krijgen aanvragers een vaststellingsverzoek. De verwachting is dat de eerste beschikkingen, met daarin een verzoek tot betaling kunnen worden gestuurd in de eerste week van april 2024. RVO hanteert hierbij ruime terugbetalingsmogelijkheden. Zo is het mogelijk om op gemakkelijke wijze via een digitaal formulier op de website een terugbetalingsregeling van 2 tot 3 jaar aan te vragen. In het geval dat niet voldoende is, dan kan in overleg met RVO ook een maatwerkoplossing worden gezocht. Vorderingen tot maximaal € 500 zullen niet worden geïnd. Verder geldt dat er geen rente wordt gerekend over de bedragen die wel terugbetaald moeten worden. Ondernemers dienen uiterlijk 31 mei hun vaststellingsverzoek in.
Bron: RVO