Winkels in de periferie zoals doe-het-zelf, tuincentra en woninginrichtingszaken bewijzen in de coronacrisis hun toegevoegde waarde. Ze zijn een goede aanvulling op de binnenstad en hebben de omzet (redelijk) overeind weten te houden.
Sfeerplaatje van woninginrichtingszaak Decokay Elenbaas-Noom.
Toch zijn er ook retaillocaties in de periferie die wel een impuls kunnen gebruiken. Net als in binnensteden is er een overschot aan winkelmeters. Het aantal woon- en meubelboulevards en andere grootschalige retailparken groeide afgelopen jaren enorm. Daarnaast is er veel solitair gelegen aanbod. Deze ‘buitenstad’ kan sterker gemaakt worden door op vele plekken het aanbod en de uitstraling (nog) beter te maken -de consument vraagt daar om- en op andere plekken de detailhandelsmeters om te bouwen naar andere bestemmingen. Dat kan het ruimtegebrek van andere sectoren helpen oplossen en bijvoorbeeld plek bieden voor woningbouw, logistieke centra of andere bedrijven
Versteviging winkelgebieden
Versteviging van de vele winkelgebieden in de periferie en retailkansen versterken was ook de leidende gedachte voor het onderzoek ‘Vitale Buitenstad’ die zeven brancheorganisaties -waaronder INretail- en Rabobank plus het ministerie van Binnenlandse Zaken lieten doen door Bureau Stedelijke Planning. In kaart is gebracht hoe meer bestuurlijke focus op de ‘buitenstad’ leidt tot een optimale combinatie van wonen, werken en winkelen. Een nieuwe aanpak maakt de bouw van 10.000 woningen aan de randen van steden en dorpen mogelijk en creëert ook 3 miljoen vierkante meters ruimte voor andere (dan retail) commerciële activiteiten.
Aantrekkelijk en complementair
Volgens Koninklijke INretail, BOVAG, Tuinbranche Nederland, de Vereniging van Woonboulevards, de Nederlandse Raad Winkelcentra (NRW), Dibevo (dierbenodigheden en -voeding) en de Vereniging van Winkelketens in Doe-het-zelf (VWDHZ) De onderzoekers concluderen dat er naast de terechte focus op binnensteden ook dringend bestuurlijke aandacht nodig is voor retail- en automotive-locaties aan de rand van de bebouwde kom en daarbuiten. Volgens het onderzoek ‘Naar een vitale buitenstad’ door Bureau Stedelijke Planning kan met passend beleid het teveel aan vierkante meters aangepakt worden en dan kunnen kansrijke gebieden in de periferie nog sterker worden. Die aanpak leidt tot een aantrekkelijk retaillandschap dat complementair is aan de binnenstad.
Het onderzoek krijgt een vervolg aan de zogenaamde tafel ‘Vitale Buitenstad’, onder de vlag van de Retailagenda van het Ministerie van Economische Zaken. Het doel daarvan is conditieverbetering van winkelgebieden in de periferie en het creëren van kansen voor sectoren anders dan de retail die juist ruimte zoeken. Gemeenten staan nu nog vaak op de rem als het gaat om het veranderen van bestemmingen en dan lukt het moeilijk om maatschappelijke en marktwensen te vervullen.
Gezond toekomstperspectief
De onderzoekers concluderen dat er in de ‘buitenstad’ nu veel leegstand en versnippering is en veel van hetzelfde, overlappend aanbod. De buitenstad gaat over zo’n 15 miljoen vierkante meter winkeloppervlak (bijna de helft van het totale winkeloppervlak in ons land) verdeeld over onder andere 190 woonboulevards, autoboulevards, retailparken en decentrale retailclusters. Via een methode van opwaarderen, ombouwen, ordenen en organiseren kunnen deze winkelgebieden in de buitenstad beter gaan functioneren met een gezond toekomstperspectief.
Kansrijke locaties verdienen een flinke stimulans, maar elders kan ombouwen en saneren slimmer en ook noodzakelijk zijn. De praktische handreiking die is gemaakt helpt gemeenten en andere betrokkenen slim aan de slag te gaan.
Het onderzoek ‘Vitale Buitenstad is uitgevoerd door Bureau Stedelijke Planning in opdracht van Koninklijke INretail, BOVAG, Vereniging van Winkelketens in de Doe-het-zelf branche, Tuinbranche Nederland, Dibevo, Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Vereniging Woonboulevards Nederland, NRW en Rabobank.