Het economische jaar 2026 belooft uitdagend te worden, zo blijkt uit een nieuwe bevraging van Voka-Kamer van Koophandel Vlaams-Brabant. Aan het onderzoek namen 135 ondernemers deel die deelnemen aan Voka Plato, een groeiprogramma dat hen ondersteunt bij professionalisering, strategische keuzes en uitwisseling met collega-ondernemers en mentoren.
© VOKA | Kris Claes
Kris Claes, gedelegeerd bestuurder van Voka-KvK Vlaams-Brabant.
Bijna de helft van de ondervraagde bedrijven uit Vlaams-Brabant kijkt somber naar de toekomst, terwijl één op de drie verwacht dat het economisch klimaat in het komende jaar nog verder zal verslechteren. Volgens Kris Claes, gedelegeerd bestuurder van Voka-KvK Vlaams-Brabant, speelt het tijdstip van de bevraging een rol: "De enquête werd afgenomen vóór het federale begrotingsakkoord van eind november, waarin de regering minstens 2 miljard euro extra bij bedrijven wil ophalen."
De aangekondigde maatregelen omvatten onder meer een verhoging van btw en accijnzen, strengere regels voor kleine vennootschappen, een hogere effectentaks en het uithollen van fiscale gunstregimes voor Onderzoek & Ontwikkeling en nacht- en ploegenarbeid. Kris waarschuwt dat deze wijzigingen een zware impact kunnen hebben op Vlaams-Brabant, dat met Imec, talrijke spin-offs en onderzoeksintensieve bedrijven de hoogste onderzoeksintensiteit van het land heeft. Vooral de logistieke sector rond de nationale luchthaven wordt door het afbouwen van nacht- en ploegentarieven geraakt.
Belangrijkste conclusies van de bevraging:
- Economisch vertrouwen laag: 44 procent van de Platonisten beoordeelt de huidige economische situatie als negatief tot zeer negatief. Slechts 20 procent is optimistisch.
- Eén op de drie verwacht dat de situatie de komende twaalf maanden verder zal verslechteren.
- Focus op groei en digitalisering: Digitalisering wordt door zeven op de tien Platonisten als topprioriteit gezien. Groei in eigen land (67%) en innovatie (36%) volgen op de tweede en derde plaats. Internationale expansie krijgt minder aandacht, met slechts één op de vijf ondernemers die dit nastreeft.
- Loonkosten, regeldruk en arbeidsmarkt als bedreiging: 61 procent noemt hoge loonkosten de grootste hindernis voor groei. Starre regelgeving (45%) en krapte op de arbeidsmarkt (28%) volgen. Vooral technische profielen zijn moeilijk te vinden. Werkgevers zetten daarom in op opleiding (70%), flexibele werkuren (56%) en loonvoordelen (50%).
- Druk op belastingen en administratieve lasten: Zeven op de tien groeibedrijven pleiten voor lastenverlaging, terwijl 61 procent aangeeft dat rechtszekerheid en administratieve vereenvoudiging dringend verbetering behoeven. Innovatie, strijd tegen oneerlijke concurrentie en ruimte om te ondernemen volgen als aanvullende aandachtspunten.
- Europese regelgeving als rem op groei: Twee op de drie ondernemers ervaren
- Europese bureaucratie, zoals regelgeving rond grondstoffen, GDPR en AI, als een significante last. Daarnaast heeft bijna de helft last van de oorlog in Oekraïne, terwijl een kwart hinder ondervindt van het beleid van de Amerikaanse overheid en concurrentie uit China.
De resultaten van deze bevraging werden bekendgemaakt tijdens de Plato Top Talks op 13 november 2025 in Living Tomorrow in Vilvoorde. Ruim 90 ondernemers uit de Plato-groepen waren aanwezig voor een keynote van politicoloog en Chinakenner Jonathan Holslag en om te netwerken.
Volgens Kris zijn de zorgen van de Platonisten representatief voor bredere trends bij Vlaamse groeibedrijven: "Hoge loonkosten, complexe regelgeving en krapte op de arbeidsmarkt blijven de groei van ondernemingen in onze regio onder druk zetten. Als deze uitdagingen niet worden aangepakt, kan dat de economische groei en welvaart van Vlaams-Brabant en daarbuiten stevig beïnvloeden."
Bron: Vlaams netwerk van ondernemingen
Meer informatie:
Vlaams netwerk van ondernemingen (VOKA)
Koningsstraat 154-158
1000 Brussel
02 229 81 11
[email protected]
www.voka.be
