Onderspanning is het moment dat de elektrische voeding onverwacht wegzakt tot een kritiek laag niveau. Net als met overspanning zijn de gevolgen van onvoldoende energievoorziening vaak pas zichtbaar als het te laat is: van productieverlies en voortijdige slijtage tot onherstelbare schade aan waardevolle machines. Om dit te voorkomen en je systemen te beschermen, is het belangrijk om het juiste onderspanningsrelais te kiezen en te installeren. Om hiermee goed van start te gaan, bespreken we enkele belangrijke aandachtspunten voor een optimale keuze en installatie.
Wat doet een onderspanningsrelais precies?
Bewakingsrelais regelen zowel de continue controle van de voedingsspanning als de bescherming van je elektrische installatie tegen onveilige bedrijfssituaties.
- Voorkomt motorschade: Beschermt motoren tegen oververhitting en voortijdige slijtage bij lage spanning door de motor uit te schakelen voordat schade optreedt.
- Beveiligt gevoelige elektronica: Voorkomt storingen en defecten aan elektronische componenten die niet tegen spanningsdips kunnen door de stroomtoevoer tijdig te onderbreken.
- Minimaliseert productieverlies: Schakelt machines gecontroleerd uit om onverwachte stilstand en reparaties te voorkomen als het risico op schade door onderspanning te groot wordt.
Valt de spanning weer binnen de veilige parameters? Dan schakelt het relais de stroomtoevoer veilig in, of geeft het een signaal dat handmatige interventie vereist is, afhankelijk van de configuratie.
Waar je op moet letten bij de keuze van een onderspanningsrelais
Met wat voorbereidend werk kies je gemakkelijk het juiste onderspanningsrelais. De tijd die je erin steekt verdien je dubbel en dwars terug door minder storingen en een langere levensduur van je apparatuur.
1. Welk netwerk heb je?
Allereest moet je weten of je een éénfase- of driefasenetwerk hebt. Onderspanningsrelais zijn daar specifiek voor gemaakt, dus dit is je eerste keuze.
Bij een driefasensysteem loont het om iets verder te kijken. Wil je ook bewaking van de fasevolgorde en uitval van een fase? Voor gevoelige driefasenmotoren is dat vaak een slimme investering om kostbare reparaties te vermijden, want *leg kort kort uit
2. Kun je de drempel precies instellen?
Meestal wil je de onderspanningsdrempel exact kunnen afstemmen op jouw apparatuur. Sommige relais hebben vaste waarden, andere laten je vrij kiezen binnen een breed bereik.
Let dus goed op deze keuze: een te lage instelling betekent onnodige stops, een te hoge instelling geeft onvoldoende bescherming. Zorg dat je instelling past bij wat je machines aankunnen.
- Kan het relais je stroom aan?
Controleer altijd de schakelcapaciteit. Dit verwijst naar de maximale stroom die het relais veilig kan onderbreken. Deze moet ruim boven de stroom van je apparatuur liggen, want een te kleine capaciteit komt met risico's zoals oververhitting of uitval van het relais zelf.
- Hoe snel en stabiel reageert het?
De reactietijd bepaalt hoe snel het relais ingrijpt bij spanningsdaling. Voor gevoelige apparatuur is snelheid van vitaal belang.
Maar er is meer: let ook op de hysteresis. Dat is het verschil tussen de inschakel- en uitschakelspanning. Een goede hysteresis voorkomt dat je relais bij kleine spanningsschommelingen constant aan- en uitschakelt. Dat is om de kans op slijtage en irritatie zo klein mogelijk te houden.
5. Welke handige extra's zijn er?
Moderne onderspanningsrelais komen met slimme toevoegingen. Moderne relais bieden vaak inschakelvertragingen (tegen schade bij snelle herinschakeling), foutindicaties (LED's/displays) en communicatiemogelijkheden (PLC/SCADA-aansluiting). Kies wat bij jouw situatie past. Niet alles is nodig, maar de juiste extra's maken het verschil tussen een basis- en een professionele oplossing.
De perfecte bescherming voor jouw installatie nodig?
Nu je weet hoe belangrijk een onderspanningsrelais is en wat de impact van onderspanning kan zijn, besef je misschien dat de juiste keuze meer inhoudt dan je denkt.
Bij Controlin is dat een zaak van expertise en toewijding op maat aan elke klant. Zij zijn gespecialiseerd in elektrotechnische totaaloplossingen voor een groot aantal markten. Met een grote diversiteit van producten direct uit voorraad geleverd, waaronder bewakingsrelais en energiemeters, samen met uitgebreide supportmogelijkheden kun je ervan zeker zijn dat Controlin het antwoord in huis heeft om jouw systemen optimaal te beveiligen.
