Op donderdag 7 augustus zendt Omroep MAX op NPO 2 de documentaire 'De A'dammer – De man achter de kast' uit. De film werpt nieuw licht op het tragische en fascinerende leven van Aldo van den Nieuwelaar, de compromisloze ontwerper van een van Nederlands bekendste meubelstukken.
Iedereen die ooit een stap in een Nederlandse designwinkel heeft gezet, kent hem: de A'dammer. Een smalle kast met opvallend rolluik, ontworpen in 1978 en uitgegroeid tot designicoon in binnen- en buitenland. Minder bekend is het verhaal achter deze kast – en achter de man die haar ontwierp. Aldo van den Nieuwelaar (1944–2010) was een briljant ontwerper, maar ook een getroebleerd mens. In de documentaire De A'dammer – De man achter de kast wordt zijn leven op indrukwekkende wijze gereconstrueerd.
© Pastoe
Van belofte tot breuk
Van den Nieuwelaar ontwikkelde in de jaren '70 en '80 een minimalistische vormentaal die zijn tijd ver vooruit was. Zijn werk werd aangekocht door musea, zijn naam genoemd in hetzelfde rijtje als die van Gijs Bakker en Benno Premsela. Maar achter de schermen worstelde hij. Zijn perfectionisme botste met de commerciële realiteit van de designwereld. Met meubelfabrikant Pastoe, dat de A'dammer op de markt bracht, kwam hij in een jarenlang juridisch conflict terecht over erkenning, zeggenschap en geld.
Een buitenstaander met visie
De film – geregisseerd door Harro Henkemans en geproduceerd door Joost Schrickx – toont hoe Aldo als jonge jongen opgroeit in het katholieke Brabantse Haaren, als zoon van een traditionele meubelmaker. Zijn avant-gardistische ideeën over vormgeving én zijn homoseksualiteit staan haaks op de verwachtingen van zijn omgeving. Als hij op jonge leeftijd uit de kast komt, wordt hij verstoten door zijn ouders. Het trauma van deze afwijzing zou hem zijn leven lang tekenen.
© Pastoe
Ode aan vrijheid en vorm
In Amsterdam vindt Aldo eindelijk ruimte voor zijn identiteit en zijn kunst. Hij sluit zich aan bij een groep rebelse ontwerpers en ontwikkelt een compromisloze, geometrische stijl. De A'dammer kast – strak, geribbeld, kleurrijk – wordt hét symbool van zijn creatieve vrijheid en zijn ode aan de stad die hem verwelkomde.
De A'dammer – De man achter de kast is een coproductie van Omroep MAX en Pelicula Film BV, gemaakt in het kader van 750 jaar Amsterdam. De documentaire schetst een ontroerend portret van een man die met zijn ontwerpen het interieur van duizenden woningen kleur gaf, maar zelf zelden de erkenning vond die hij verdiende.
Uitzending: donderdag 7 augustus 2025 om 22.10 uur op NPO 2 (Omroep MAX)
Meer informatie:
MAX
www.maxvandaag.nl
