Zorgen over inflatie door de handelsoorlog gelden nu vooral voor de VS terwijl inflatie voor Nederland door de resulterende zwakkere economische ontwikkeling voorlopig eerder gedrukt lijkt te worden. Dat maakt het voor Nederland passender dat de ECB de rente vanmiddag weer verder lijkt te verlagen.
Het economische beleid van Donald Trump en de onzekerheid daarover zijn een grote schok voor de wereldeconomie. De importheffingen zijn veel groter dan aanvankelijk verwacht. Deze heffingen zijn voor de VS gemiddeld naar het hoogste niveau in meer dan een eeuw gebracht. Dit lijkt in de VS voor sterkere prijsstijgingen te gaan zorgen, maar voor Nederland is het helemaal geen gegeven dat onze inflatie ook hoger wordt. Sterker, op korte termijn lijkt de handelsoorlog juist een drukkend effect op prijzen te hebben al blijven risico's op hogere inflatie op de loer liggen in deze onzekere tijden. Dat meldt ING.© Dreamstime
Impact mogelijke recessie VS
Doordat de schok van de heffingen veel groter is dan eerder verwacht, is de zorg over een Amerikaanse recessie en wereldwijde groeivertraging snel toegenomen. Dat had op financiële markten recent al grote impact. De olieprijs is sterk gedaald en staat nu op 66 dollar per vat. Ook hebben de zorgen over een Amerikaanse recessie – en voor sommigen zelfs een twijfel over de VS als veilige haven voor beleggers –bijgedragen aan een verzwakking van de dollar. Inmiddels is euro-dollar van 1,02 in januari naar 1,14 opgelopen, wat ook bijdraagt aan goedkopere olie-importen. Die lagere olieprijs zorgt voor lagere Nederlandse benzineprijzen, terwijl de zwakkere dollar ook breder voor goedkopere importen zorgt.
Vergeldingsheffingen opgeschort
Daarnaast heeft de Europese Commissie de vergeldingsheffingen opgeschort nu de VS de heffingen tijdelijk van 20% naar 10% heeft verlaagd. Deze afwachtende houding zorgt ervoor dat Europese importeurs vooralsnog geen hogere belastingen hoeven te betalen die waarschijnlijk in grote mate op de consument afgewenteld worden. Daardoor blijft het belangrijkste verwachte prijsopdrijvende effect voor Nederlandse consumenten vooralsnog uit. En ook al lopen gesprekken stroef, lijkt de Europese Commissie vooralsnog een de-escalerende houding aan te nemen.
Zeker nu de handelsoorlog zich in zijn grootste hevigheid tussen de VS en China ontvouwt, neemt voor de Europese markt de kans op aanbod van goedkope producten de komende tijd toe als, Chinese producten plots minder makkelijk toegang tot de Amerikaanse markt meer krijgen. Dat zal zeker niet voor alle producten het geval zijn, maar producten met lage winstmarges die niet onder uitzonderingen op het Amerikaanse beleid vallen lijken hier vatbaar voor. Denk bijvoorbeeld aan speelgoed.
Minder prijsverhogingen
Sowieso zorgt een zwakker presterende economie voor minder prijsverhogingen. Dat geldt voor de wereldeconomie, maar ook de Nederlandse economie lijkt minder te gaan presteren door de heffingen. Het directe effect van de 10% importheffingen uit de VS lijkt mee te vallen: ING verwacht in het eerste jaar zo'n 0,1% minder economische groei via het handelskanaal. Maar daar komen onzekerheid onder bedrijven en consumenten, een zwakkere wereldeconomie en lagere beurskoersen nog bij. De zwakker groeiende economie dempt de prijsgroei.
ING Research verwacht echter ook niet dat de inflatie die in maart nog 3,7% bedroeg heel snel richting 2% gaat. Binnenlandse factoren spelen daarbij een belangrijke rol, maar ook de handelsoorlog bevat elementen die wel prijsopdrijvend kunnen zijn. Denk aan de prijzen op Amerikaanse halffabricaten die verhoogd worden door de Amerikaanse heffingen, supply chain verstoringen en de onzekerheid zorgt voor hogere risicokosten die aan de consument worden doorgeprijsd. Daarnaast blijft het Amerikaanse beleid uiterst onzeker en kunnen een hoop voorgenoemde factoren snel draaien, waarbij ook hogere inflatie een risico blijft.
Drukkende effect op de prijzen
Maar toch, het korte termijn drukkende effect op de prijzen van de huidige onrust is prettig voor consumenten. Zeker omdat de ECB de rente steeds verder laat dalen, en daarmee de inflatie dus wat minder gaat afremmen. Waar het er eerst op leek dat de ECB in april de rente niet verder zou verlagen om te kijken hoe de grote veranderingen verder uit zouden pakken, lijkt de ECB door de sterkere euro en zware handelsoorlog moeilijk anders te kunnen dan de rente verder te verlagen. Wij verwachten vandaag een rentedaling van 0,25% en denken dat de ECB op korte termijn de rente naar 1,75% verlaagt. Die rentedalingen zijn een zorg voor de Nederlandse inflatie, omdat deze hoger dan het Europees gemiddelde blijft. Maar als mondiale factoren de prijsgroei drukken, dan verzacht dat de omstandigheden zeker.
Bron: ING