Onzekerheid heeft een negatief effect op de macro-economie, zelfs zonder daadwerkelijke beleidswijzigingen. Huishoudens consumeren minder en bedrijven investeren minder, wat een verdere rem zet op de toekomstige groei. De VS zal naar verwachting de grootste impact voelen op de economische activiteit, terwijl de gedeeltelijke verplaatsing van investeringen naar de eurozone de negatieve effecten zal temperen. Dat meldt ABN AMRO.
Foto: Dreamstime.
De wereld wordt geconfronteerd met historische onzekerheid. Traditionele allianties, zowel politiek als economisch, staan op hun kop. Alleen al het risico op ingrijpende beleidswijzigingen dat uit deze onzekerheid blijkt, is genoeg om een impact te hebben op de economie, zelfs als er geen daadwerkelijke beleidswijzigingen plaatsvinden. We hebben dit al eerder besproken in de periode voorafgaand aan de Amerikaanse verkiezingen. Onzekerheid kan leiden tot uitgestelde of geannuleerde investeringsbeslissingen door bedrijven. Ze zullen ook voorzichtiger zijn met het aannemen van personeel. Hogere volatiliteit op de financiële markten verhoogt de risicopremies, met hogere kapitaalkosten die weer van invloed zijn op de reële economie door minder investeringen. Huishoudens hebben de neiging uit voorzorg meer te sparen, waardoor de consumptie daalt.
De academische literatuur heeft verschillende onzekerheidsindices geproduceerd op basis van tekstanalyse. In dit stuk beschouwen we vier van deze indices, die de huidige situatie het beste weerspiegelen. De grafiek hieronder normaliseert deze indices zodanig dat 0 de laagste waarde is en 100 de hoogste waarde sinds 2010. De waarden vertegenwoordigen geen absolute hoeveelheid risico en zijn niet vergelijkbaar tussen de indices, alleen over de tijd.
Het zal geen verrassing zijn dat de onzekerheid over het handelsbeleid (Trade Policy Uncertainty) de grootste stijging laat zien sinds de verkiezing van Trump. Deze heeft niveaus bereikt die meer dan anderhalf keer zo hoog zijn als de maximale onzekerheid tijdens zijn eerste presidentschap, wat de verschillende tarieven weerspiegelt waarmee is gedreigd en die onlangs zijn geïmplementeerd. De beleidsonzekerheid (Policy Uncertainty) in de VS en de EU is drastisch gestegen sinds het begin van het presidentschap van Trump, waarbij de beleidsonzekerheid in de EU effectief is verdubbeld, terwijl de beleidsonzekerheid in de VS zelfs is verviervoudigd. De beleidsonzekerheid in de VS neemt nog steeds snel toe. De onzekerheid in de EU is bijna nooit zo hoog geweest, door verkiezingen, defensie en begrotingskwesties, die al hoog waren na de Russische invasie in Oekraïne. Het geopolitieke risico piekte na die invasie en is niet substantieel toegenomen, hoewel het marginaal hoger is dan midden vorig jaar.
Bron: ABN AMRO