Geothermische energie kan worden gebruikt voor het opwekken van elektriciteit en verwarming. Het heeft slechts een fractie van de levenscyclusemissies in vergelijking met de verbranding van fossiele brandstoffen. Geothermische energie voorziet momenteel in minder dan 1% van de wereldwijde energiebehoefte, maar heeft een enorm potentieel.
Geothermische energie is warmte (thermisch) die afkomstig is van de aarde (geo). Het is de thermische energie die zich bevindt in het gesteente en de vloeistof die de breuken en poriën in het gesteente van de aardkorst vult. Er zijn twee warmtebronnen: bodemenergie en geothermische energie. Bodemwarmte is de warmte die tot 400 meter diep in de grond is opgeslagen. Deze warmte is afkomstig van de zon. Geothermische warmte is warmte afkomstig van de aarde, komt uit het binnenste van de aarde en bevindt zich dieper dan 500 meter. In Nederland wordt geothermische energie nog niet gebruikt voor het opwekken van elektriciteit, maar wel voor aardwarmte.
Inleiding
Geothermische energie is een technologie om de uitstoot voor verwarming en elektriciteitsproductie te verminderen in vergelijking met technologieën die fossiele brandstoffen gebruiken. Het is een technologie die momenteel nog niet op grote schaal wordt gebruikt, maar ze heeft een groot potentieel. Volgens het Internationale Energieagentschap (IEA) voorziet de opwekking van geothermische energie momenteel in minder dan 1% van de wereldwijde vraag naar energie (zie hier voor meer informatie). Uit gegevens van Eurostat blijkt dat de geothermische elektriciteitsopwekking minder dan 0,25% van de bruto elektriciteitsopwekking in de EU27 bedraagt en minder dan 0,1% van de totale geïnstalleerde elektriciteitscapaciteit. De grafieken hieronder tonen de geothermische elektriciteitsopwekking en geïnstalleerde capaciteit in de EU als geheel.
In tegenstelling tot zonne- en windenergie, die te maken hebben met intermittentie, kan geothermische energie 24 uur per dag elektriciteit opwekken, warmte produceren en opslaan. Het is dus een hernieuwbare energiebron zoals geen andere. Volgens het IEA kan geothermische energie dag en nacht op maximale capaciteit draaien. Gemiddeld had de wereldwijde geothermische capaciteit een benuttingsgraad van meer dan 75% in 2023, vergeleken met minder dan 30% voor wind en minder dan 15% voor zon-PV.
Nederland geschikt voor geothermische energie
Voor sommige landen zoals Nederland zijn er geen of weinig heuvels. Maar in de Nederlandse ondergrond zijn er behoorlijk wat structuren. De samenstelling van de ondergrond is belangrijk om te bepalen of er potentieel is voor geothermische energie. Er zijn verschillende factoren die bepalen of een onderlaag geschikt is voor geothermische energie. Deze factoren zijn diepte, dikte van de laag, porositeit en permeabiliteit. De diepte is belangrijk, want hoe dieper het boorgat, hoe hoger de temperatuur. De dikte van de laag geeft het geothermisch potentieel aan. Hoe dikker de laag, hoe hoger het potentieel, maar het potentieel is hoger als de laag zich tussen kleilagen bevindt die deze laag afsluiten (water blijft binnen de laag). Verder moet het materiaal een goede porositeit en permeabiliteit hebben.
Poreusheid en permeabiliteit zorgen voor een efficiënte vloeistofstroom, wat essentieel is voor de winning van aardwarmte. De ideale bodem voor geothermische energie bestaat uit 50% vaste stof, 25% lucht en 25% water. In Nederland zijn er vier geschikte formaties. De verschillende lagen kunnen worden gebruikt voor verschillende soorten geothermische energie (ondiep, middendiep of diep, zie hieronder). Nederland heeft een groot potentieel voor verschillende soorten geothermie omdat er geschikte formaties aanwezig zijn.
Lees hier het complete artikel.
Schrijf je in voor onze dagelijkse nieuwsbrief om al het laatste nieuws direct per e-mail te ontvangen!
Inschrijven Ik ben al ingeschreven