De huren van woningen van woningcorporaties gaan op 1 juli gemiddeld met 5,1% omhoog, iets onder de wettelijk toegestane huurverhoging van 5,3%. Dit blijkt uit een enquête van Aedes onder 161 woningcorporaties. Daarmee stijgen de huren gemiddeld 0,7% minder dan de gemiddelde loonontwikkeling, die steeg in 2023 gemiddeld met 5,8%.
Dat de huren minder omhoog gaan dan de lonen en uitkeringen is vastgelegd in Nationale Prestatieafspraken. Die afspraak zorgt ervoor dat de meeste huurders relatief gezien een kleiner deel van hun inkomen kwijt aan huur. Corporaties gebruiken de huurinkomsten om bestaande woningen te onderhouden en verduurzamen én om nieuwe woningen te bouwen voor mensen die nu op wachtlijsten staan.
Woning te huur aangeboden uit Wassenaar. Foto: Funda.
Aanpakken wooncrisis én energiecrisis
Aedes-voorzitter Martin van Rijn: "De corporatiesector heeft de afgelopen jaren veel gedaan om huren betaalbaar te houden. Zo lag de gemiddelde huurverhoging in 2023 op slechts 0,1% omdat 600.000 huishoudens een flinke huurverlaging van gemiddeld € 58 per maand kregen. We willen de woon- én de energiecrisis blijven aanpakken en doorgaan met zo snel mogelijk verduurzamen van woningen én bouwen van nieuwbouwwoningen. Zonder deze huurverhoging kan dat eenvoudigweg niet. Minder of geen huurverhoging klinkt goed voor huidige huurders, maar betekent ook minder verduurzamen en minder nieuwe woningen voor mensen op wachtlijsten."
Huurders boos
De Woonbond, die de belangen van huurders behartigt, toont weinig begrip voor de huurverhogingen. De organisatie beschouwt een stijging van 5 procent als aanzienlijk en betreurt het gebrek aan overleg hierover. "Er is best wat voor te zeggen dat de corporaties voor grote opgaven staan. Maar dat zijn publieke opgaven die niet alleen op het bordje van huurders moeten komen", zegt een woordvoerder tegen NU.nl.
Minder huurinkomsten is minder investeren
Daarbij nemen ook voor corporaties bouwkosten toe. Materialen worden duurder en lonen stijgen. Uit de berekeningen blijkt dat 'draaien aan de huurknop' een grote impact heeft op de investeringsruimte van woningcorporaties. Als corporaties in 2024 huren bijvoorbeeld 1% minder zouden verhogen, dan betekent dit dat er de komende jaren 20.000 minder sociale huurwoningen gebouwd kunnen worden.
Geen of lagere huurverhoging bij slechte isolatie
Uit de enquête onder corporaties blijkt verder dat sommige corporaties bij de huurverhoging onderscheid maken naar typen woningen. Zo verhoogt 24% van de corporaties de huur minder bij woningen met een energielabel E, F of G. Meer dan de helft (54%) van deze corporaties bevriest de huurprijzen voor deze woningen.
Inkomensafhankelijke huurverhoging
De helft (51%) van de corporaties past in 2024 de inkomensafhankelijke huurverhoging toe, meer dan vorig jaar (45%). 2 van de 10 corporaties doet dat overigens alleen voor de hoogste inkomens. De gemiddelde inkomensafhankelijke huurverhoging voor de hoge middeninkomens is € 47, bij de hoge inkomens is dat gemiddeld € 80.
63% van maximale huur
Veel corporaties baseren de streefhuur op een percentage van de maximaal toegestane huur volgens het woningwaarderingsstelsel (WWS). Voor de corporaties die hiervoor kiezen is dat percentage voor bestaande woningen gemiddeld 75% en voor nieuwe woningen 77%. In werkelijkheid lag de huur eind 2023 gemiddeld met € 582 per maand op 63% van de maximale huur.
Huurtoeslag cruciaal
De huurtoeslag blijft voor veel huishoudens cruciaal, aangezien die mede bepaalt hoeveel mensen daadwerkelijk maandelijks aan huur kwijt zijn. De huurtoeslag is afhankelijk van inkomen, huurprijs en samenstelling van het huishouden. De gemiddelde huur van een corporatiewoning was eind vorig jaar € 582 per maand. Als voorbeeld: een alleenstaande huurder met een bijstandsinkomen en deze huur, ontvangt huurtoeslag van € 348. Zijn netto huur is dus € 234.
Meer informatie:
Aedes
www.aedes.nl
De Woonbond en huurders zijn boos