Black Friday en daaropvolgend Cyber Monday zijn jaarlijkse fenomenen die een behoorlijke impact hebben op de detailhandel. In deze dagen vlak voor de feestdagen kunnen consumenten profiteren van aantrekkelijke kortingen. Een recent consumentenonderzoek van ABN Amro onder 1250 respondenten en in samenwerking met Q&A Insights & Consultancy, werpt licht op de veranderende dynamiek van deze winkeldagen en de verwachtingen en attitudes van consumenten.
Elk jaar barst de dag na Thanksgiving in de Verenigde Staten het grote on- en offline koopfestival los, met kortingen tot wel zeventig procent. Dat leidt veelal tot chaotische taferelen in winkels waarbij klanten elkaar in de haren vliegen om het laatste product met de meeste korting te bemachtigen. De term ‘black’ zou volgens de media slaan op de enorme files die richting winkelcentra ontstaan. Andere bronnen beweren dat het evenement zijn naam dankt aan de zwarte cijfers die retailers in de boeken schrijven: vanaf deze dag zouden ze winst maken.
In Nederland deed het fenomeen zijn intrede in 2015. Veel ondernemers geven in de week voor Black Friday, eind november, al veel kortingen weg en na afloop gaan ze nog drie dagen door, tot Cyber Monday. Gemakshalve noemen we deze periode Black Friday, ook al is het al lang die ene vrijdag niet meer.
In het afgelopen jaar bleek dat 38 procent van de consumenten aankopen heeft gedaan tijdens Black Friday, blijkt uit ons respondentenonderzoek. Een stevige toename ten opzichte van de 26 procent in 2021. Opvallend hierbij is dat mannen een grotere voorkeur voor deze dagen hebben dan vrouwen. Van de mannen heeft 44 procent vorig jaar in deze periode iets gekocht terwijl de vrouwelijke respondenten blijven steken op 32 procent.
Verder springt in het oog dat maar liefst 71 procent van de respondenten tot 35 jaar vorig jaar zijn slag heeft geslagen met Black Friday. Dat is bijna het dubbele ten opzichte van de middengroep tot 55 jaar. En de 55-plussers blijken echter nauwelijks om Black Friday te geven en zeggen spullen genoeg te hebben. Slechts 11 procent van de consumenten uit deze groep heeft vorig jaar iets tijdens deze ‘zwarte dag’ gekocht.
Verder blijkt dat de hogere inkomens meer besteden tijdens Black Friday. Van de huishoudens die zeggen evenveel of (veel) meer inkomen te hebben dan het gemiddelde Nederlandse inkomen, heeft 39 procent vorig jaar iets gekocht. Dat is 5 procent meer dan de huishoudens die zeggen (veel) minder inkomen te hebben. Daarnaast hebben consumenten uit de zuidelijke en westelijke regio’s van het land vorig jaar meer gekocht dan die uit de regio’s noord en oost.
Het onderzoek toont ook trends over de afgelopen vijf jaar, met een duidelijke toename van de groep die zegt iets te hebben gekocht; vorig jaar was dit stellig 30 procent terwijl in 2018 dit nog maar 8 procent was. Vooral jongeren zijn actiever geworden tijdens Black Friday. In 2022 deed maar liefst 56 procent van hen inkopen in deze periode, waar dit in 2018 nog slechts 16 procent was. De groep die over de afgelopen vijf jaar zegt niets te hebben gekocht is vrijwel onveranderd gebleven op ruim 50 procent. De restgroep bestaat uit respondenten die twijfelen of ze iets hebben gekocht of dit echt niet weten (16 procent in 2022). Black Friday lijkt in de afgelopen jaren al met al dus terrein te hebben gewonnen.
Bron: ABN Amro