Door de oorlog in Oekraïne stegen de prijzen van gas en olieproducten. Omdat Nederland netto-importeur van gas is, kostte dit ons alleen al bijna €4 miljard aan materiële welvaart. Aanvankelijk bedroeg het ruilvoetverlies in totaal €6 miljard, maar dat is recent grotendeels goed gemaakt, omdat onze uitvoerprijzen relatief harder stegen dan de invoerprijzen. Dat schrijft ING in een persbericht.
Sterke stijging invoerprijzen kostte Nederland welvaart
Nederland incasseerde in het tweede kwartaal van 2022 een groot welvaartsverlies doordat de prijzen van ingevoerde goederen en diensten sterker stegen dan de prijzen van de Nederlandse export. Vooral gas steeg aanvankelijk flink in prijs na het uitbreken van de oorlog in Oekraïne. Het aanvankelijke totale welvaartsverlies zoals benaderd door dit zogenoemde “ruilvoetverlies van de internationale handel” bedroeg zo’n 2,8% van het bbp op kwartaalbasis, ofwel ruim €6 miljard. Hierbij wordt verondersteld dat het geïmporteerde verbruik van kwartaal-op-kwartaal ongewijzigd is. In de praktijk was het verlies wel wat kleiner, aangezien zowel huishoudens als bedrijven hun energieverbruik flink hebben gereduceerd.
Bijna 4 miljard euro op het conto van gas
Zo’n 1,7% bbp, ofwel €3,7 miljard, van het ruilvoetverlies van het tweede kwartaal van 2022 werd gedreven door de prijs van gas, een product waarin Rusland voor veel EU-landen een groot marktaandeel had. Andere categorieën waarvoor de invoer- en uitvoerprijsontwikkelingen aanvankelijk sterk uit elkaar liepen waren: olie, vervoerskosten, landbouw, bosbouw en visserijproducten en textiel, kleding en lederwaren. Met Oekraïne en Rusland als grote producenten van landbouwproducten als graan is 0,3% bbp (circa €0,6 miljard) aan ruilvoetverlies vanwege de handel in landbouw-, bosbouw- en visserijproducten waarschijnlijk ook voor een groot deel toe te schrijven aan hogere relatieve prijzen vanwege extra schaarste kort na het uitbreken van de oorlog. Ook de importprijs van olie(producten) steeg even flink en sterker dan de uitvoerprijs van olie(producten), maar deze ruilvoetverslechtering was uiteindelijk per saldo niet groot genoeg om een ruilvoetverlies te veroorzaken omdat Nederland flink meer (aard)olieproducten exporteert dan importeert.
Nederlands verlies kleiner dan in andere EU-landen
Hoewel het ruilvoetverlies van in totaal €6 miljard in het tweede kwartaal van 2022 heel fors is, lijkt Nederland hier internationaal vergeleken nog relatief goed weg te zijn gekomen. Zo wijst een analyse van het CBS erop dat de uitvoerprijzen van Nederland namelijk sterker stegen dan die in veel andere EU. Ons exporterende bedrijfsleven lukt het blijkbaar bovengemiddeld goed om het welvaartsverlies te beperken.
