De consumptie staat onder druk. Dat kunnen we opmaken uit een analyse van transactiedata van ING. Uiteindelijk laten de torenhoge inflatie en de onzekere economische vooruitzichten de consument dus niet onberoerd. Nog een teken aan de wand dat een recessie op de loer ligt.
Foto ter illustratie.
Minder derde kwartaal
Om relatief snel een indicatie te krijgen hoe de uitgaven van consumenten zich recent hebben ontwikkeld, nemen we periodiek onze transactiedata onder de loep. Die geven ons namelijk een eerste indicatie hoe de vrije bestedingen van consumenten (pin + cash + online) zich ‘nu’ ontwikkelen. En wat blijkt? De afgelopen drie maanden (in het derde kwartaal) ligt de totale waarde van de transacties duidelijk (1,5%) onder die van een kwartaal eerder. Spraken we enkele maanden geleden nog over een eerste signaal, inmiddels lijkt het er nu meer op dat consumenten het wat rustiger aan hebben gedaan. Zeker als we ons realiseren dat de transactiecijfers (nominale) waarde-cijfers zijn in tijden van hoge inflatie. Dit betekent dat de verkopen uitgedrukt in volumes nog sterker zijn afgenomen.
Daling vooral bij niet-noodzakelijke aankopen
Verder inzoomend op de cijfers zien we vooral een stevige daling bij de non-food winkels, zowel in de winkelstraat als op internet. Zo valt er – in vergelijking met een kwartaal eerder – een duidelijke min bij offline elektronicazaken (-4,4%) te noteren. Daarnaast noteren ook kledingzaken (-2,6%) en woonwinkels (-2,5%) een daling. Aan de dienstenkant hebben consumenten vooral in de categorieën recreatie & cultuur en restaurants & bars minder besteed. Al met al, lijkt het er dus op dat consumenten vooral minder hebben uitgegeven aan niet-noodzakelijke zaken. Het type uitgave waarop veelal als eerste wordt bezuinigd als het economisch minder gaat. Op plekken waar juist meer noodzakelijke producten worden verkocht – zoals bij de supermarkt, de drogist en de apotheek – is in het derde kwartaal nog wel meer uitgegeven.
Consumptie onder druk
Mede gezien de recente ontwikkelingen in de transactiedata, verwacht ING Research dat de consumptie gedurende de tweede helft van dit jaar duidelijk zwakker zal zijn dan in de eerste helft. Inmiddels hebben ook de inhaaleffecten, die de consumptie tijdelijk nog konden stutten, ingeboet aan kracht. En ondanks het forse koopkrachtpakket in 2022, waar zeer recent zelfs nog een schepje bovenop werd gedaan door consumenten in november en december 190 euro extra tegemoet te komen, zullen verder oplopende betalingen aan energie de overige bestedingen verder onder druk zetten. Zo lijkt dit – naast de recente dalingen van de industriële productie, goederenexport en investeringen – een extra teken aan de wand.
