Schaarste aan productiecapaciteit en hoge transportkosten zorgen samen met de hoge energieprijzen en de toegenomen inflatie tot zeker eind 2022 voor veel onzekerheid bij retailondernemers. Ondanks een toename in bestedingen bij tuincentra in april, kunnen deze ontwikkelingen een rem vormen op de groei van de sector. Dat schrijven economen Gerarda Westerhuis, Ward van der Stee en Henk Hofstede van ABN Amro.
Van de detailhandelaren ervaart 9,2 procent in het eerste kwartaal een tekort aan productiemiddelen, materiaal en ruimte als belangrijkste belemmering, tegenover een langjarig gemiddelde van 1,9 procent, laat het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) weten. Binnen de autohandel was het aantal ondernemers dat hierdoor belemmerd werd relatief het grootst; ongeveer 29 procent. Dit is ongeveer tien maal zo hoog als het langjarig gemiddelde.
Foto ter illustratie: © Andrii Yalanskyi | Dreamstime
Sentiment
De consumentenprijzen lagen in maart bijna 12 procent hoger dan een jaar eerder (CBS). Naast de gestegen energieprijzen zorgen ook andere categorieën voor een stijging van de prijzen. Zo betaalden consumenten in maart 6,4 procent meer voor voedingsmiddelen ten opzichte van dezelfde maand in 2021. Het sentiment onder detailhandelaren is van 1,9 in het vierde kwartaal van 2021 naar -5 in het eerste kwartaal van 2022 gedaald. In dit cijfer is nog niet de onzekerheid als gevolg van de situatie in Oekraïne meegenomen.
Ook de consument wordt geconfronteerd met onzekerheden. Het consumentenvertrouwen is de afgelopen maanden sterk gedaald naar een historisch dieptepunt van -48 in april. Uit de enquête van het CBS blijkt dat consumenten vooral pessimistischer zijn geworden over de economische situatie in de komende twaalf maanden. Ook scoorden koopbereidheid en het doen van grote aankopen laag.
Zorgen
Toch zijn de zorgen voor de retailsector niet gering. De personeelstekorten zijn groot. De detailhandel moet inzetten op hogere salarissen, het vergroten van het welzijn van het personeel en op digitalisering, zo blijkt uit de Sectorale Welzijnsmonitor van ABN Amro. In hoeverre ondernemers hierop kunnen inzetten, verschilt per branche en de mate waarin ze nog gebukt gaan onder de gevolgen van de coronapandemie. Na de coronapandemie kampen met name de kleinere retailers in de non-food met veel onzekerheden. Sinds 1 april zijn alle steunmaatregelen voor ondernemers, zoals de NWO en de TVL, stopgezet. De huidige gestegen energiekosten en afnemende koopkracht komen hier nog eens bovenop.
Ook moeten veel ondernemers nog schulden bij de belastingdienst terugbetalen. Uit een recente analyse van ABN Amro blijkt dat in de detailhandel de totale belastingschuld eind augustus 2021 bijna 1,5 miljard euro was. Hoewel de openstaande belastingschuld door afbetalingen is gedaald, kampen veel ondernemers momenteel nog met een schuld. Zo blijkt uit een beleidsnotitie van het Ministerie van Financiën dat 70 procent van de detailhandelaren die op enig moment belastinguitstel hadden nog een openstaande schuld heeft op 29 maart 2022.
Bron: ABN Amro