“De coronapandemie heeft zich flink laten voelen in de textiel-, hout- en meubelindustrie. 2020 was voor de sector het op één na slechtste economische jaar van de jongste 40 jaar. Opmerkelijk is wel dat het derde en het vierde kwartaal 2020 beter uitvielen dan verwacht, waardoor ook de daling op jaarbasis voor 2020 minder groot is dan aanvankelijk ingeschat. De meubelindustrie kende in 2020 een omzetdaling van 1,1 % in vergelijking met 2019, de houtindustrie -4,6 %, en de textielindustrie -7,9 %. Gezamenlijk kende de textiel-, hout- en meubelindustrie in 2020 een omzetdaling van 5,3 % ten opzichte van 2019, tot 9,2 miljard euro. De tewerkstelling kende een lichte daling (-2,5 %) en telt op vandaag 36.300 directe jobs”, zo stelt Fedustria, de federatie van de textiel-, hout- en meubelindustrie, naar aanleiding van de publicatie van haar jaarverslag.
2020: Verrassend grote veerkracht na eerste lockdown
2020 was voor de textiel-, hout- en meubelindustrie het op één na slechtste economische jaar van de jongste 40 jaar, na 2009 dat middenin de financiële crisis viel. Maar er waren grote contrasten: bv. tussen het eerste halfjaar en het tweede, maar ook tussen productgroepen, alsook binnen de productgroepen.
De textielindustrie heeft in 2020 globaal het meest geleden onder de coronacrisis (omzet in 2020 -7,9 %). De houtverwerkende industrie verloor een stuk minder omzet (-4,6 %), alsook de meubelindustrie (omzet -1,1 %). Deze laatste kende in het derde kwartaal van 2020, in de zomer dus, een opmerkelijke remonte van de omzet (+8,3 %) als gevolg van de verhoogde interesse voor de woninginrichting, zowel indoor als outdoor. Wegens het quasi verplicht thuisblijven kregen de consumenten plots veel meer interesse voor hun woning- en tuininrichting. Dit laatste leidde ook tot een grote vraag naar tuinhout en terrassen.
Voor het vierde kwartaal van 2020 werd een terugslag verwacht, vooral door de tweede lockdown met de sluiting van de winkels in november in ons land en in Frankrijk. Maar de meubelindustrie pluste met 6 % t.o.v. dezelfde periode in 2019. De houtindustrie kende in het vierde kwartaal een stijging van 4 %. De omzet van de textielindustrie zakte evenwel met 2 %.
Fa Quix, directeur-generaal van Fedustria: “Opmerkelijk is het herstel vanaf het derde kwartaal van 2020 nadat lockdown 1 werd opgeheven. Dat toont enerzijds de zware impact van zo’n lockdown op onze bedrijven, maar anderzijds ook de veerkracht eens de economie weer wordt opengesteld. Dat geeft hoop voor wanneer er opnieuw versoepelingen komen, bij ons, maar zeker ook in onze buurlanden Nederland, Frankrijk, Duitsland en het VK waar wij het grootste deel van onze omzet halen.”
Opnieuw meer aandacht voor het interieur
De lockdowns hebben zeker één ding duidelijk gemaakt: het belang van wonen, studeren en telewerken in een knus interieur voorzien van het nodige comfort. Na de eerste lockdown lanceerde Fedustria de promotiecampagne ‘Geef meer driekleur aan je interieur!’ op radio en online (zie ook www.fermgerief.be). Met deze campagne wilde Fedustria de producenten van interieurproducten en de interieurbouwers ondersteunen, die door de langdurige sluiting van de meubel- en interieurwinkels een pak omzet hadden verloren. Filip De Jaeger, adjunct-directeur-generaal van Fedustria, verduidelijkt: “Meubelen die in België geproduceerd worden, dragen bij aan het economische herstel. Ze genereren hier meerwaarde voor de fabrikant, voor de meubelwinkels, de toeleveranciers en de gehele lokale waardeketen. Maar ook voor de consument. We wilden en willen de consument erop wijzen dat er zeer veel mooie en nuttige interieurproducten van Belgische makelij bestaan.”
Arbeidsmarkt onder druk door vergrijzing en zoektocht naar technisch geschoold personeel
De textiel-, hout- en meubelbedrijven blijven nog altijd veel moeite ondervinden om de openstaande vacatures ingevuld te krijgen. Bovendien slaat de vergrijzing in de sector hard toe. Fedustria-voorzitter Francis Verstraete, CEO Groep Masureel Veredeling, legt uit: “Eén op twee werknemers in de textiel-, hout- en meubelsector is vijftig jaar of ouder. En de meeste van de bedrijven zijn ook nog eens gevestigd in regio’s met een lage werkloosheidsgraad waar ook andere sectoren op zoek zijn naar geschoolde krachten. De textiel-, hout- en meubelindustrie heeft vooral nood aan technisch goed opgeleide mensen en professionele bachelors. Via de sectorale opleidingscentra Cobot (textiel) en Woodwize (hout en meubel) wordt actief ingezet op sectorspecifieke opleidingen en om- en bijscholingen. Met een bijzondere focus op jongeren en op werkzoekenden. Met ook veel opleidingen op de werkvloer.”
Automatisering ja, maar ook innovatie en productontwikkeling
De productiebedrijven die in België nog succesvol actief zijn, hebben al een lang proces van automatisering van hun productie achter de rug. De digitale revolutie dwingt hen om op die weg verder te gaan. Procesinnovatie is dus heel belangrijk, maar er is meer nodig. Superbelangrijk is ook de productkeuze. Want alleen voldoende gespecialiseerde producten, producten met voldoende toegevoegde waarde, kunnen hier in België nog rendabel worden geproduceerd. Dat laatste betekent investeren in innovatie en onderzoek, en dus in productontwikkeling. Voor kmo’s is dat niet evident. Maar ze kunnen wel rekenen op twee sectorale kenniscentra, nl. Centexbel voor textiel en Wood.be voor de hout- en meubelsector.
Geen houtverwerkende sector zonder houtoogst
Hout is bij uitstek de meest hernieuwbare grondstof. Hout uit duurzaam beheerde bossen vernieuwt zichzelf voortdurend op natuurlijke wijze door het opnemen van CO2 uit de lucht. De koolstof wordt vastgehouden in het hout en de zuurstof wordt vrijgemaakt. Vandaar onze slogan ’Hout geeft zuurstof!'. Hout is dan ook het beste materiaal in de strijd tegen de klimaatverandering. Want door het gebruik van hout slaan we niet alleen koolstof op voor een lange(re) periode, maar beperken we het gebruik van andere koolstofintensieve materialen. Fedustria-Vicevoorzitter Jan Desmet, CEO Decospan: “Onze sector is een grote voorstander van een effectief en efficiënt natuurbeleid. Daarin heeft houtoogst zijn plaats; hout uit duurzaam beheerde bossen. Het is tevens van belang dat men aandacht blijft schenken aan de multifunctionele rol van bossen en dus ook aandacht voor bossen als bron voor hout. Recentelijk richt het bosbeleid zich vooral op het aspect natuur en recreatie. Dat is goed, maar men mag het belang van houtgebruik niet uit het oog verliezen. Houtproductie zorgt voor de broodnodige economische waarde van bossen. De juiste keuze van houtsoorten bij boomplantacties is hierbij eveneens cruciaal. Als sector steunen wij ten andere voluit de doelstelling van de Europese houtverordening die het gebruik en de invoer van illegaal hout verbiedt.”
2021: Alle hoop op het opnieuw aantrekken van de economische activiteit na corona
Het eerste kwartaal van 2021 zal negatief zijn. Globaal zal de omzet lager uitkomen dan in het eerste kwartaal van 2020, waarin ook al een coronamaand (maart) zat. Door de lockdowns in drie belangrijke afzetmarkten, nl. Duitsland, Nederland en het Verenigd Koninkrijk, is de omzet helaas opnieuw gezakt. Voor de textielindustrie wordt verwacht dat het eerste kwartaal van 2021 een relatief grotere terugslag zal brengen, gelet op de Brexit die voor textiel een grote impact heeft.
Globaal voor het hele jaar 2021 wordt een status-quo ten opzichte van 2020 verwacht. Wanneer de versoepelingen zullen beginnen in de loop van de lente en de vaccinatiestrategie op kruissnelheid zal komen, zal de economische activiteit vermoedelijk opnieuw fors aantrekken. Dat zou veel van het in het eerste trimester geleden verlies moeten goedmaken.
In het belang van de economie en welvaart: pleidooi voor proportionele maatregelen
In de strijd tegen de pandemie pleit Fedustria voor proportionele, tijdelijke en efficiënte maatregelen die écht noodzakelijk zijn. Fedustria betreurt de nieuwe lockdown met de forse restricties voor het winkelen in bv. meubel-, keuken-, slaapcomfort- en interieurzaken. “Die winkelbeperkingen zijn disproportioneel vermits de winkels bewezen hebben dat ze perfect coronaproof kunnen werken.”
Bron: Fedustria.be
Positieve kant lockdowns: hernieuwde aandacht voor woninginrichting